Về mặt chiến lược, cảm xúc và sân hận hết sức phản tác dụng. Bạn phải luôn bình tĩnh và khách quan. Nhưng nếu có thể chọc cho kẻ thù nổi giận trong khi bạn vẫn giữ được bình tĩnh thì rõ ràng bạn được rất nhiều lợi thế. Hãy làm cho đối thủ mất quân bình: Hãy tìm cho ra khe hở trong tính cách của họ để chọc vào, xem như bạn nắm quyền điều khiển.
Vi phạm nguyên tắc
Tháng Giêng 1809, Napoléon vội vã tạm gác những trận đánh với Tây Ban Nha để trở về Paris. Nhóm tình báo vừa xác nhận tin đồn rằng vị bộ trưởng ngoại giao của ông là Talleyrand thông đồng với bộ trưởng công an Fouché để chống lại ông. Về đến kinh thành, Napoléon lập tức triệu tập nội các họp khẩn. Trong không khí căng thẳng, Napoléon đi tới đi lui dông dài bóng gió về bọn âm mưu tạo phản, về lũ đầu cơ lũng đoạn thị trường chứng khoán, về những nhà lập pháp cố tình trì hoãn chính sách – và chính nội các đang phá hoại ông.
Talleyrand thản nhiên dựa vào lò sưởi như thể không có liên quan gì cả. Nhìn thẳng vào mặt viên bộ trưởng, Napoléon nhấn mạnh đến sự mưu phản. Nhưng Talleyrand chỉ mỉm cười, vẻ mặt bình tĩnh nhưng chán chường.
Thái độ này làm Napoléon điên tiết lên, không dẳn lòng được nên thét lên: “Ngươi là tên hèn nhát, không có lòng trung. Với ngươi không có gì là thiêng liêng cả. Ngay cả cha ngươi, ngươi cũng có thể bán. Ta đã ban cho ngươi của cải ngập đầu, vậy mà ngươi không từ bất kỳ việc gì để hãm hại ta.” Các vị bộ trưởng khác nhìn nhau không thể nào tin – chưa bao giờ họ chứng kiến vị đại tướng anh dũng này, người vừa chinh phục hầu hết châu Âu lại trong tình trạng mất bình tĩnh như thế.
“Lẽ ra ta phải nghiền nát ngươi như kính vỡ,” Napoléon tiếp tục sôi máu. “Ta có thể dễ dàng làm điều đó, nhưng không thèm làm cho bẩn tay. Tại sao ta lại không cho treo cổ ngươi lên cổng điện Tuileries nhỉ? Nhưng không sao, vẫn còn kịp mà”. Mặt đỏ ngầu, mắt dần lồi ra, Napoléon hét đến hụt hơi: “Nhân tiện ta nói cho biết, ngươi chỉ là cục phân trong chiếc vớ lụa … Còn vợ ngươi thì sao? Ngươi cưa bao giờ báo ta biết rằng San Carlor chính là tình nhân của vợ ngươi sao?” “Quả nhiên, thưa hoàng thượng, thần không hề nghĩ rằng thông tin đó có ảnh hưởng gì đến sự vinh quan của ngài hay của bề tôi này ạ”. Talleyrand điềm nhiên trả lời, không chút bối rối. Chửi bới thêm vài câu nữa, Napoléon bỏ đi. Talleyrand từ từ bước ra cửa với dáng khập khiễng quen thuộc. Trong khi một phụ tá giúp ông mặc áo khoác, ông quay lại các vị bộ trưởng đang sững sờ: “Tội quá, thưa các vị, thật tội khi một người vĩ đại mà lại cư xử khiếm nhã như thế”.
Tuy rất giận dữ nhưng Napoléon lại không hạ lệnh bắt giữ Talleyrand mà chỉ truất hết quyền hành và trục xuất khỏi chính phủ, cho rằng trừng phạt ông ta bằng cách làm nhục như thế cũng đủ rồi. Napoléon không ngờ những lời lẽ hồ đồ của ông được gió mang đi rất xa – dân chúng biết rõ về việc hoàng đế mất hết tự chủ bị Talleyrand làm bẽ mặt bằng thái độ điềm tĩnh và tự trọng.