1. Tổng quan
Rất nổi tiếng vào những năm 1990 và đầu thế kỷ 21, Stephen Covey (1989) đã thay đổi diện mạo của rất nhiều nhà quản lý đầy hoài bão. Covey cho rằng những người thành đạt có bảy thói quen khiến họ thành công trong cuộc sống và công việc:
1 – Luôn chủ động;
2 – Bắt đầu với mục tiêu có sẵn;
3 – Việc quan trọng làm trước;
4 – Tư duy đôi bên cùng thắng;
5 – Hiểu để rồi được hiểu;
6 – Đồng tâm hiệp lực;
7 – Rèn giũa bản thân.
Thêm vào đó, Covey cho rằng các nhà quản lý thành đạt thực hiện chính xác những gì họ cảm thấy đúng và quan trọng và thực hiện có chú ý.
2. Sử dụng khi nào
Mô ình bày thói quen là một lý thuyết nhắm tới sự thấu hiểu tại sao những người thành đạt lại thành công trong cả công việc và cuộc sống cá nhân. Nó rất hiệu quả khi áp dụng cho các nhà lãnh đạo và quản lý. Mô ình đưa ra một chương trình rèn luyện bản thân dựa trên cách tiếp cận từ trong ra ngoài. Theo Covey, các mô hình cá nhân của con người chúng ta ảnh hưởng tới sự tương tác của chúng ta với những người khác, tác động tới cách những người khác tương tác với chúng ta. Vì vậy, cải thiện tương tác bắt đầu từ việc nắm bắt kỹ lưỡng mô hình và động cơ của chính mình. Để thành công, mỗi người cần kiểm tra xem mình hành động và tương tác hiệu quả như thế nào.
3. Sử dụng như thế nào
Theo Covey, đầu tiên mỗi người cần thoát khỏi sự phụ thuộc vào người khác. Mọi người có thể độc lập bằng cách làm theo ba thói quen đầu tiên:
Luôn chủ động
Kể từ nay, bạn phải chịu trách nhiệm về hành vi của chính mình. Bạn không được đổ lỗi cho hoàn cảnh, điều kiện hay quan trọng nhất là không đổ lỗi cho việc tạo điều kiện cho hành vi của mình. Bạn chủ động lựa chọn cách pản hồi với bất cứ tình huống nào hay với bất cứ ai. Bạn phải chuẩn bị để phản hồi theo cách khiến cho bạn tự hào. Nếu điều này đòi hỏi thêm nhiều công sức hoặc khiến bạn không thoải mái, hãy chấp nhận nó.
Bắt đầu với mục tiêu có sẵn
Khi nào và bất cứ điều gì bạn thực hiện, bạn phải hình dung kết quả hoặc tương lai mình muốn đạt được. Bạn phải có một cái nhìn rõ ràng về nơi bạn sẽ đến hoặc là bạn không nên đến đó. Bạn phải biết chính xác việc bạn muốn hoàn thành hoặc là bạn không hoàn thành việc gì cả. Bạn sống cuộc sống của mình và ra các quyết định dựa vào những niềm tin sâu sắc, những nguyên tắc và những sự thật cốt lõi của mình.
Việc quan trọng làm trước
Bằng cách hoàn toán kiểm soát và duy trì kỷ luật, bạn có thể tập trung vào những hoạt động quan trọng nhất nhưng không nhất thiết là khẩn cấp nhất. Danh mục của Covey về các hoạt động quan trọng như vậy bao gồm: xây dựng các mối quan hệ, viết bản danh sách hành động cá nhân, lập kế hoạch dài hạn, luyện tập và chuẩn bị cho buổi thuyết trình tuần tới. Làm tất cả những việc đó bây giờ nếu không bạn sẽ bị dồn ép vào phút cuối, bị chậm trễ hay thậm chí hủy bỏ. Chúng sẽ giúp bạn loại bỏ những hoạt động khẩn cấp đang đứng đầu trong danh mục công việc quá tải nhưng không thực sự quan trọng tới mức đó. Giờ bạn đã đạt tới điểm độc lập và đang sử dụng thời gian để theo đuổi những mục tiêu quan trọng nhất trong cuộc đời một cách hiệu quả, bạn phải thúc đẩy hiệu quả với những người xung quanh.
Tư duy đôi bên cùng thắng
Bạn phải tin vào “sự dồi dào” có rất nhiều cho tất cả mọi người. Thành công của người này không nhất thiết đòi hỏi thất bại của người kia. Bạn tìm kiếm các giải pháp để tất cả các bên có liên quan (kể cả bạn) đều có lợi.
Hiểu để rồi được hiểu
Bằng cách này, bạn có thể khiến những người quanh mình cảm thấy như những người thắng cuộc. Bạn có thể thực sự học hỏi được ít nhiều từ họ khi thực hiện và bạn quyết định im lặng và lắng nghe. Trên thực tế, bạn phải lắng nghe với mục đích tìm hiểu người khác một cách sâu sắc và trọn vẹn ở mức độ hiểu biết, phân tích và với cảm xúc nhất định. Covey cho rằng, hãy chắc chắn trước khi kê đơn.
Đồng tâm hiệp lực
Cuối cùng, trí óc của bạn cần được mở mang để đón nhận những ý tưởng mới mẻ và sáng tạo. Bạn trở thành một chuyên gia về sáng tân, một người tiên phong, một nhà thám hiểm. Bạn được thuyết phục rằng cái toàn thể lớn hôn tổng các bộ phận của nó. Bạn coi trọng những khác biệt giữa mọi người và cố gắng xây dựng chống lại những khác biệt ấy (xem phần tham khảo và Mô hình quản trị kinh điển – 50). Bạn suy nghĩ theo chiều hướng sáng tạo để giải quyết mâu thuẫn.
Rèn giũa bản thân
Giờ đã tới giai đoạn phụ thuộc lẫn nhau. Bạn là người thành đạt và được gia đình, bạn bè và đồng nghiệp nể phục. Mặc dù vậy, bạn không bao giờ được cho phép mình ngủ quên trong vòng nguyệt quế. Bạn phải không ngừng cải thiện bản thân và duy trì mạnh mẽ lòng say mê học hỏi và khám phá.
4. Kết luận
Câu hỏi là điều gì khiến mọi người làm việc họ đang làm và làm thế nào họ lại hạnh phúc khi làm việc đó? Covey kêu gọi các nhà quản trị kinh doanh và tất cả những người đang làm việc khác thực sự coi trọng bản thân cùng tựu chung về một khái niệm: sự thành đạt. Điều gì đã xảy với chuyến du lịch thế giới mà bạn từng mơ 20 năm trước? Thành đạt và đủ thời gian để làm tất cả những việc quan trọng giúp chúng ta yêu thêm cuộc sống và khiến người khác quý mến chúng ta, là giấc mơ lớn nhất của người quản lý bận rộn.
5. Tham khảo
1 – Covey, S.R (1989) – The seven habits of highly effective people. New York: Simon & Schuster.
2 – Covey, S. R (2004) – The 8th habit: From effectiveness to greatness. New York: Free Press.