Biết rõ ai đó đang lâm vào tình cảnh khốn khó, nhưng chỉ đứng ngoài nhìn, mặc dù nếu ra tay can thiệp, có thể cứu được kẻ khốn khó kia và góp phần vào lợi ích chung.
Trò này là một hành động tự tư tự lợi, cố tình để người khác trượt thẳng tới thất bại, nhục nhã ê chề hay một tình trạng tồi tệ trong khi kẻ đứng nhìn hoàn toàn có thể can thiệp. Đây có thể coi là một hành động lạ lùng vì kẻ chơi bẩn chẳng làm già cả! Trò này thường được những kẻ ”thấy chết không cứu” dùng nhằm mưu lợi cá nhân, những mong hưởng lợi từ thất bại của người khác. Hơn nữa, trò này lại cực kỳ dễ chơi vì những kẻ ra tay không liên quan trực tiếp, và ”mũ nỉ che tai” bao giờ chẳng dễ hơn đưa tay cứu giúp. Những kẻ ”thấy chết không cứu” cũng chính là những nhân chứng thầm lặng, chính vì việc không ra tay của họ mà kế bẩn này thật khó bị phát hiện.
Tuy nhiên, nếu tinh nhanh trong những trò chính trị, chúng ta sẽ thấy những kẻ chơi xấu này thường để lại dấu vết, nếu đào sâu qua tiếp cận để dò hỏi chúng ta sẽ phát hiện ra. Khi trò cuyện với họ về vấn đề này, họ sẽ luôn luôn nhanh chóng vạch ra những ưu và nhược điểm của vấn đề, rồi chuyển đề tài hoặc kết thúc cuộc nói chuyện cực kỳ nhanh chóng!
Như tình huống ở chương 1, Lewis đã nhắc Ben chuyện Mark là ”phò mã” của giám đốc điều hành. Chưa hết, sang đến chương này, y đã vội vàng lấp liếm “sai lầm” đó bằng cách khích Ben nhận ngay dự án, tạo dựng tên tuổi và nhanh chóng kết thúc câu chuyện. Kẻ thấy chết không cứu lùi nhanh như vậy để tránh những câu hỏi có khả năng phát sinh.
Chúng ta cũng thấy rằng, Lewis đã giấu diếm nhiều thông tin, y hoàn toàn có thể giúp Ben, nhưng lại quyết định ngồi im, thất bại của Ben sẽ mang lại cho y lợi ích.
Trong tỗ chức, thường xuyên có những dự án và sáng kiến thất bại. Khi nhát rìu định mệnh bổ xuống, chẳng mấy ai có vẻ ngạc nhiên, ngoại trừ vài kẻ xui xẻo mạt hạng bị dính vào trực tiếp. Đó là triệu chứng báo hiệu một công ty đang lâm vào tình trạng báo động. Khi thất bại gần kề, hàng loạt các hành động nhằm hợp lý hóa thảm họa được tiến hành khi kẻ “thấy chết không cứu” nhanh chóng lao ra từ hậu trường và chọn ra bi kịch. Họ sẽ né những câu hỏi khó khăn về việc tại sao họ khoanh tay đứng nhìn thảm họa ập đến bằng những câu giải trình kiểu như: “Tôi đâu có trách nhiệm về việc đó!”, “Tôi không thể can thiệp vào chuyện của người khác, nhất là khi tôi có hàng đống việc phải làm.” Thường thi2 bạn sẽ thấy bọn “thấy chết không cứu” này vui sướng tột độ vào ngày dự án tan tành mây khói, và những đồn đoán và tin vịt bắt đầu lộng hành.
Với Lewis, y lập luận rằng, khi ben toi mạng với cái dự án đó, y sẽ tiến gần tới thành công hơn, hoặc Lewis sẽ được thế vào vị trí của Ben, điều y đang hy vọng trành trề.
Những kế bẩn này đe dọa gì đến tổ chức
Cảnh báo về lợi nhuận – điều này đe dọa thế nào tới lợi ích của tổ chức?
Ngọi trừ nững nước cản, trò bẩn này được tung ra khi rủi ro đang ở mức cao nhất. Dù dự án bất hạnh kia sẽ thất bại, nhưng nếu ra tay can thiệp, vẫn có cơ hội bảo vệ những giá trị trọng yếu. Một kết thúc nhanh chóng có thể bảo vệ được cả ngàn thứ. Chuẩn bị tinh thần để lội ngược dòng, hoặc tìm ra những “vũ khí tối tân” để bảo toàn giá trị doanh nghiệp.
Độ mẫn cảm của tổ chức – công ty sẽ điêu đứng ra sao với những hành vi này?
Con người ngay từ lúc sinh ra đã được “lập trình” để luôn chọn con đường dễ dàng nhất. Khi kết hợp với tính ích kỷ tự nhiên, hoặc đã sẵn chút ân oán cần tính sổ, sao lại phải đảo ngược tình thế? Quá dễ để nấp trong bóng tối với tư cách của kẻ “thấy chết không cứu”.
Đe dọa văn hóa – điều này ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp và tinh thần nhân viên như thế nào?
Trò này rất khó bị phát hiện do chúng ta không có xu hướng xem việc án binh bất động như một kế sách. Nạn nhân có hàng tá việc choán hết thời gian suy xét, và những kẻ “thấy chết không cứu” chỉ việc ẩn trong bóng tối chẳng phải làm gì. Khi căng thẳng leo thang, nạn nhân chẳng còn chút tâm trí nào chú ý tới những manh mối cũng như nguồn lực tiềm năng có thể giúp đỡ mình. Đe dọa văn hóa thực sự hiện hữu khi thất bại xảy ra quá thường xuyên. Điều này làm giảm nhuệ khí nhân viên.
Tỷ lệ rủi ro của kẻ chơi bẩn – mức độ rủi ro và khả năng bị vạch trần là bao nhiêu?
Trò này rất ít rủi ro do khả năng bị bắt quả tang rất thấp. Ngay cả khi bị tóm, họ cũng dễ dàng “”giả nai”” không biết hoặc kêu rằng đấy không phải trách nhiệm của họ, và sau đó lại giả vờ ngỏ lời giúp đỡ.
Cảnh báo về an nguy cho nạn nhân – nạn nhân có thể gặp phải những rủi ro nào khi kế bẩn được tung ra?
Với những quyết định tiêng tư về vấn đề nạn nhân phải đối mặt, chỉ số cảnh báo trong trường hợp này thực sự rất tệ. Rủi ro có thể càng nguy hiểm hơn khi còn có những kế bẩn khác được sử dụng sau bức màn nhung để đẩy dự án đến gần thất bại, hoặc để tình hình ngày càng trầm trọng. Với những kẻ được hậu thuẫn (thường là có khả năng và có thế lực) bên cạnh, hãy cẩn trọng!
Thuốc giải cho kế bẩn số 4 – Thấy chết không cứu
Đây là một trò dễ chơi. Để bạn có thể nhìn thấu tâm can kẻ chơi bẩn, hãy nghĩ về những vấn đề khó khăn bạn đang gặp phải, hoặc những tình huống khiến bạn có thể trở thành kẻ “thấy chết không cứu”. hãy thành tật với bản thân và khám phá những tình huống đó bằng cách tự vấn mình những câu hỏi sau:
– Lý do để mình không dính vào việc đó?
– Mình sẽ phải trả giá nào cho việc liên quan tới chuyện đó?
– Cái giá đồng nghiệp, đối tác và khách hàng phải trả nếu mình khoanh tay đứng nhìn?
– Công ty sẽ ra sao nếu mình không ra tay can thiệp?
– Mình sẽ vui mừng đến mức nào nếu đồng nghiệp thất bại? Tại sao lại thế?
