Để trả lời cho câu hỏi “Tin tức là gì?” có vẻ như rất hiển nhiên. Tin tức là những gì mới, là những gì đang xảy ra. Hãy tra cứu trong từ điển và bạn sẽ thấy tin tức được mô tả là “môt bản báo cáo về những sự kiện mới xảy ra hoặc những thông tin trước đó chưa được ai biết đến”. Nhưng hầu hết các sự việc xảy ra trên thế giới mỗi ngày đều không tìm được chỗ đứng trên mặt báo hoặc không được truyền đi qua các bản tin trên đài phát thanh.
Như vậy thì cái gì làm cho một câu chuyện trở nên xứng đáng được xuất bản hoặc phát thanh? Câu trả lời thực sự là: điều đó còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Nói chung, tin tức là các thông tin được nhiều người trong số độc giả đặt mục tiêu quan tâm. Như vậy, những tin tức rùm beng ở Buenos Aires có thể không còn là tin tức ở Baku nữa. Các nhà báo quyết định khai thác và truyền đi những tin tức nào dựa trên những “giá trị của tin tức” sau đây:
Tính kịp thời
Có một sự kiện nào đó mới xảy ra hoặc chúng ta vừa mới biết về nó? Nếu như vậy, điều đó có thể khiến sự kiện đó xứng đáng được truyền tin. Tất nhiên là nghĩa của từ “mới đây” cũng thay đổi phụ thuộc vào phương tiện truyền tin. Đối với một tuần báo tin tức, tất cả những gì xảy ra từ số báo tuần trước đến nay đều có thể được coi là mới. Đối với một kênh tin tức 24 giờ trên truyền hình cáp thì các tin tức mới nhất có thể là các “bản tin ngắn”, hoặc là một sự kiện đang xảy ra vào chính giây phút đưa tin và có thể được các phóng viên tường thuật trực tiếp tại chỗ xảy ra sự kiện.
Tác động
Có nhiều hay chỉ rất ít người tác động? Sự nhiễm độc trong hệ thống nước của một thành phố 20.000 dân của bạn sẽ có tác động lớn bởi nó trực tiếp tác động tới các khán/ độc giả. Một bản tin về 10 trẻ em đã chết do uống nước ô nhiễm tại một khu trại hè ở một thành phố xa xôi cũng có ảnh hưởng vì độc giả sẽ có những cảm xúc mạnh mẽ trước câu chuyện này. Tin tức về một người công nhân cắt bỏ dây điện không phải là một tin tức quan trọng, trừ phi điều đó dẫn đến việc mắt điện nhiều giờ đồng hồ trong toàn thành phố.
Sự gần gũi
Có một sự việc gì đó xảy ra gần nhà bạn hoặc liên quan tới những người ở gần nơi bạn ở? Một vụ rơi máy bay ở Chad sẽ là sự kiện nổi bật ở N’Djamena nhưng sẽ không phải là tin đăng trên trang nhất ở Chi Lê, trứ khi trên chiếc máy bay này có các hành khách người Chi Lê.
Vấn đề gây tranh cãi
Mọi người bất đồng với nhau về vấn đề này? Cũng là tự nhiên khi mọi người hay quan tâm đến các câu chuyện liên quan tới xung đột, căng thẳng hay các vấn đề mà công chúng đang tranh cãi. Mọi người thích chia thành các phe và xem phe nào sẽ thẳng thế. Xung đột không phải lúc nào cũng có nghĩa là đem quan điểm của người này đọ lại với quan điểm của những người khác. Câu chuyện về các bác sĩ chiến đấu với bệnh tật hoặc các công dân phản đối một đạo luật bất công cũng mang hàm ý xung đột.
Sự nổi tiếng
Tin tức này có liên quan đến một người nổi tiếng hay không? Các hoạt động thường ngày hoặc những tai nạn xảy ra có thể trở thành tin tức nếu chúng liên quan tới một nhân vật nổi tiếng như ngài thủ tướng hoặc một ngôi sao điện ảnh. Chiếc máy bay bị tai nạn ở Chad có thể trở thành một tin tức nóng hổi trên khắp thế giới nếu một trong các hành khách là một nhạc sĩ rock nổi tiếng.
Tính thời sự
Mọi người ở đây có đang nói về vấn đề này hay không? Một cuộc họp của chính phủ về chủ đề an toàn xe buýt có thể sẽ không thu hút nhiều sự quan tâm, trừ phi cuộc họp này diễn ra ngay sau một vụ tai nạn xe buýt nghiêm trọng. Một vụ xô xát trong một trận đá bóng có thể được đăng tin trong nhiều ngày vì đây là chủ đề chính của các cuộc đàm đạo trong thành phố.
Tính bất thường
Vấn đề xảy ra có phải là chuyện bất thường không? Như người ta vẫn thường nói, “khi một con chó cắn người thì đó không phải là tin tức, nhưng khi một người cắn chó thì đó là tin tức!” Những gì bất thường và bất ngờ luôn khêu gợi bản chất tò mò tự nhiên của con người.
Điều gì làm nên tin tức còn phụ thuộc vào đặc điểm, thành phần của độc giả mục tiêu, không chĩ phụ thuộc vào nơi họ sống mà còn phụ thuộc vào việc họ là ai. Các nhóm người khác nhau có cách sống và các mối quan tâm khác nhau, khiến cho họ quan tâm tới các loại tin tức khác nhau. Một chương trình tin tức trên đài phát thanh có độc giả mục tiêu là những người nghe đài trẻ tuổi có thể đưa những bản tin về các ngôi sao âm nhạc hoặc thể thao; đây là những chủ đề thường không được quan tâm trên các tờ báo kinh doanh hướng tới phục vụ độc giả lớn tuổi hơn và có thu nhập cao hơn. Một tuần báo chuyên về các tin tức ý tế có thể sẽ đưa tin về một cuộc thử nghiệm một loại thuốc bởi vì các bác sĩ – là độc giả của tờ báo này – sẽ quan tâm đến tin tức đó. Nhưng trừ phi loại thuốc này được kết luận là có khả năng điều trị một chứng bịnh phổ biến thì phần lớn các tờ báo địa phương đều bỏ qua, không đưa tin về sự kiện này. Trường hợp ngoại lệ có thể là tờ báo tại nơi xảy ra các nghiên cứu và thử nghiệm trên sẽ đưa tin về sự kiện đó.
Các hãng tin tức coi công việc của họ là một dịch vụ công cộng, như vậy, tin tức cũng được tạo nên bởi các thông tin mà dân chúng cần biết để hiểu hơn về cuộc sống hàng ngày của họ và trở thành các công dân có ích trong một nền dân chủ. Nhưng phần lớn các hãng tin cũng là các doanh nghiệp cần phải có lợi nhuận để tồn tại, vì vậy, tin tức cũng phải thu hút được độc giả: các câu chuyện mọi người muốn biết chỉ đơn giản bởi vì chúng thú vị. Hai đặc tính cần thiết này không nhất thiết phải mâu thuẫn với nhau. Trên thực tế, vào bất kỳ ngày nào, những tin tức hay nhất chính là những tin tức vừa quan trọng vừa thú vị. Nhưng thông thường, các hãng tin thường phân biệt cac bài thành hai loại cơ bản: tin thời sự và tin phóng sự, hay còn gọi là chuyên đề.